“سیر از بالا به پایین”

– اگر بخواهی از پایین به بالا رَوی، استاد می خواهی. وجود پیر و بلدِ راه ضروری می نماید. زیرا وقتی نیروی شگفت درونی ات که برخی به آن کندالینی گویند، بیدار می شود و شروع به بالا آمدن می کند، تو را از هفت آسمان و زمین وجودت عبور می دهد. و چون این عوالم برایت ناآشنایند و هر کدام حکایت خود را دارند، داشتن معلم و راهنما ضروری است. چه گاه حضور خودسرانه در این عوالم پر رمز و راز درون بسیار دهشتناک و اضطراب آمیز و خطر ساز است. زیرا هر کدام از این عوالم هفتگانه وجودت، زمین و آسمان خود را دارند، موجودات خود را دارند، ماجراهای خود و زبان خود را دارند. [در دومین مقاله از کتاب کلمات بارانی از این عوالم به طور مشروح سخن رفته است]. حال خوب دقت کن! شیوه ای وجود دارد که نیاز به پیر و مرشد و بلدِ راه ندارد، و در عین حال خالی از وحشت و اضطراب است. و آن حرکت از بالا به پایین است. منظور از بالا، مقام ذات و منظور از پایین، جهان محسوس جسمانی است، و آنچه میان این دو واقع است عوالم دیگرند. برای آن که از بالا به پایین سیر کنی، ابتدا باید بالا باشی. و تو به طرفة العینی می توانی بالا باشی! یعنی بدون گذر کردن از عوالم بین راه. این کار با قاعدهٔ “نه این است و نه آن” انجام شدنی است. بر طبق این قاعده، تو هیچ چیز را عین حقیقت وجود نمی پنداری. هر چه می خواهد باشد. با هر چیزی، با هر شکلی، با هر آگاهی و صدا و تصویری، سلبی برخورد می کنی. زیرا حقیقت محض، نه این است و نه آن! این یعنی ذهنت مقهور هیچ چیز- چه مادی و چه معنوی- نیست. هر صدا و تصویر و اندیشه و احساسی نفی شده است. تو حتی بدنبال چیزی نیستی. در یک خاموشی مسحورکننده ای. گویی در خواب عمیق به سر می بری و در عین حال بیدارتر از همیشه ای. زیرا در اسارت هیچ ذهنیتی به سر نمی بری. چه در این کیفیت هیچ نوع آگاهی ذهنی وجود ندارد. آنچه هست پاک بودن و خالی بودن از هر چیز و هر معنایی است. و این همان کیفیت حضور در بالاست. بالا یعنی این. تو اکنون در بالایی. وصل به مقام ذاتی. و در عین حال هیچ درکی از آن نداری. زیرا همه نوع آگاهی را پس زده ای. و تنها چیزی که داری، تسلیم محض است. تسلیم محض، همچون سفینه ای تو را لایه به لایه از آن عوالم یکی پس از دیگری گذر داده و پایین می آورد. از اَلطَف به لطیف. تصویر جهان‌های میانی یکی یکی باز می شوند و تو اینگونه ادراکات هر عالَمی را مشاهده خواهی نمود، آن هم بی وحشت و بی اضطراب. زیرا “نه این است و نه آن” اکنون برای تو به “همین است و هم آن” تبدیل شده است. تو در صلح کلی. در امنیتی. زیرا با رائحه ذات متعال آمده ای. بدان که در این سیر تنها شرطی که باید رعایت کنی این است که هرگز از کیفیت تسلیم محض خارج نشوی. آن به مثابهٔ سفینهٔ توست. باید کاملاً بی خواهش و بی آرزو باشی. جذب هیچ جذابیتی نشوی و صرفاً مشاهده گر باقی بمانی. ای دوست، کافیست این راه یکبار باز شود. آن هم از طریق خودت و از عمق وجود خودت. و چون یکبار، فقط یکبار باز شود، کار گذر، بر تو آسان شده است. و یادت باشد که راه رو به بالا همان راه رو به پایین است. دو راه نیست. یک راه است. و مفاهیم بالا و پایین فقط به آن بستگی دارد که تو کجا ایستاده باشی. پس نیک دریاب که آن چه گفتم چیزی نیست جز سلوک بر اساس لا اله اِلّا الله. با نفی آغاز کن! با “نه این و نه آن”! و آن گاه ایجاب خود به ظهور خواهد رسید بی آن که ذهن تو چیزی را ساخته باشد.

مسعود ریاعی