“یک پرسش و پاسخ”

⭐️ برخی می‌پرسند؛ وقتی قرآن خود می‌گوید که مُبین و روشنگر و واضح است چه حاجت به تفسیر و شرح و توضیح است؟!
باید به این عده از پرسشگران گفت: آری اگر تو به درجه‌ای از خلوص رسیده باشی که بتوانی آیات خدا را با نور خدا ببینی، هیچ حاجت به تفسیر و شرح و توضیح نیست. چه با هر نگاه بخوبی می‌فهمی که هر آیه راجع به چه چیز و چه موقعیتی سخن می‌گوید. وقتی قلب و ذهنی شفاف و تزکیه‌شده همچون آینه‌ای بی‌غبار داشته باشی، درک و دریافت‌ات از آیات خدا درست و نورانی است. مستقیم و کاربردی است. تو به هیچ تفسیری نیاز نداری. اما نکته اینست که آیا همگان به این درجه از خلوص و پاکیِ ذهن نائل شده‌اند؟! آیا چشمان حقیقت‌بین و مشاهده‌گرشان گشوده شده است؟! یا باید خود را از زیر حجاب‌های تاریک ذهنی بدر آورند. ای دوست، بسیاری وقتی قرآن می‌خوانند جز ذهنیات و برداشت‌های خود را نمی‌بینند. جز فرافکنی نظرات و افکار خودشان را دریافت نمی‌کنند. فلذا خود قرآن به پیامبر(ص) می‌فرماید؛”وَ اَنزَلنا اِلَیکَ الذِّکر لِتُبَیِّنَ لِلنّاسِ ما نُزِّلَ اِلَیهِم” (ما این قرآن پندآموز را بر تو نازل کردیم تا برای مردمان تبیین کنی که چه بسویشان نازل شده است)! خود پیامبر(ص) طبق حکم قرآن وظیفه‌مند است تا کتاب خدا را تعلیم دهد؛ “وَ یُعَلِّمُکُمُ الکتابَ وَ الحِکمَة”. آری، برای کسانی که پر از ذهنیات گوناگون و پر از قضاوت‌های رنگارنگ هستند، تبیین و توضیح لازم و ضروری است. مضافاً اینکه آیات خدا فقط دارای یک وجه و یک معنا نیستند. هر کدام در هر مرحله از سلوک معنا و کاربرد دیگری از خود به نمایش می‌گذارند. آیات قرآن کریم دارای وجوه گوناگون و معانی باطنی گسترده است که در هر دوره و زمانه و موقعیتی برای سالکانش مرحله به مرحله به ظهور رسیده و زوایای نادیده را مکشوف می‌سازد.

مسعود ریاعی