☆ در صعود، الهیات سلبی کارآمد است، در نزول الهیات ثبوتی. گاهِ صعود بسوی ذات لطیف، قاعده ی نه این و نه آن، رمز کار است، گاهِ نزول، قاعده ی همین و هم آن. یکی نفی می کند، یکی اثبات. و اینها در تضاد نیستند بلکه این تفاوت ناشی از مسیر راه است؛ صعودی است یا نزولی؟! از اندیشه و نگاه هر سالکی می توان دریافت که او در سیر اِلَی الحق یا مسیر صعود است، یا در سیر اِلَی الخلق و مسیر نزول. نکته اینست که هر سالکی باید هر دو مسیر را طی کند. جز این باشد سلوکش تمام نیست و معرفتش کامل نباشد.
مسعود ریاعی