☆ “تسلیم” دارای مفهومی جهانی است. از دیرباز بوده است و تمامی مشرب های حقیقت گرا با آن آشنایند. همه می دانسته اند که با تسلیم است که سالک واصِل می شود. در سخنان لائوتزو و چوانگ تزو تسلیم موج می زند. در بهاگوات گیتا و اوپانیشادها نیز همینطور. اصلاً خود اوپانیشاد به معنای پایین پای استاد نشستن است. سوتراهای یوگای پاتانجلی نیز سرشار از مفاهیم تسلیم است. معنای لغوی آن نیز از یوغ گرفته شده که آن هم بار معنایی تسلیم و اطاعت دارد. حتی در عصر جدید تعالیم استاد سرخپوستی چون دون خوان با تسلیم و سکوت درونی شکل می گیرد و به پیش می رود. ادیان ابراهیمی همه بر پایه تسلیم اند. در تعالیم ابراهیم(ع) و موسی(ع) و عیسی(ع)، تسلیم مغز آن است. و بالاخره اسلام راستین که تجلّی تسلیم و تبلور آن است. ای دوست، هیچ سالکی در هیچ سرزمینی از تسلیم بی نیاز نیست و بدون تسلیم راه به حقیقت نخواهد برد.
مسعود ریاعی
