“جامع اضداد بودن، و نه یکی از طرفین تضاد بودن”!

⭐️ نخواه که در هستی ضدها را از بین ببری که اینگونه چرخ حیات را از جریان باز می‌داری. بلکه جامع اضداد شو. بر فراز آن‌ها قرار بگیر. سالک واصِل جامع اضداد است نه یکی از طرفین تضاد. اسماء خدا را ببین. او هم هادی است هم مُضِلّ، هم مُعِزّ است هم مُذِلّ، هم باسط است هم قابض، هم مُحیی است هم مُمیت… با جمع همهٔ اینهاست که اسم جامع می‌شود. با وحدت و تعادل مابین اینهاست که واحد است. که حیات‌بخش و جاری‌کنندهٔ حیات است. کثرت این جهان نیز چون در کل بنگری به واقع وحدتی است از تضادها و تمایزات و تخالفات. در این “کل” وحدتی شگفت و ثابت وجود دارد اگرچه بسیاری جزءها در آن می‌آیند و می‌روند و به چیز دیگری تبدیل می‌شوند. سالک واصِل شبیه این کل است. چونان پروردگارش است. او راه وحدت را می‌پوید. چنین سالکی تضادها را از بین نمی‌برد بلکه در وجودش به وحدت می‌رساند. او از اینکه همواره جانبدار یکی از طرفین تضاد باشد، دست شسته است. زیرا او جانبدار کل کامل است. جامع اضداد شدن کار سترگ سالکان الی‌الله است. چنین کسی کلمه‌اش خودْ بذر حیات است. بذر هستی است. لوگوس است. زیرا همهٔ ضروریات را به وفور در خود دارد و به موقع در راستای خیرمطلق از آن‌ها بهره‌مند می‌شود. وقتی قرآن از جانشینی خدا می‌گوید مرادش چنین کسی است. نه یک آدم عصبی و تنگ نظر که خود همواره در تضاد است. بلکه مرادش کسی است که چون خود جامع اضداد باشد، نه یکی از طرفین تضاد. ای دوست، فرزانه آن است که از سیطرهٔ تضادها خارج شده است و این تضادها هستند که پیوسته در خدمت او قرار دارند. نکته را دریاب. جامع اضداد همواره کل را در نظر دارد و تحت تأثیر حرّافی‌های نفسانی هیچ‌یک از طرفین تضاد قرار نمی‌گیرد. سالک جامع اضداد، عالَمی کوچک همانند عالَم بزرگ است. تجلّی اوست. و این معنای دیگری از “تخلقوا باخلاق الله” است.

مسعود ریاعی