“رمز و راز سر تراشی و سلمانی”

– در کیمیاگری باطنی اصطلاحی است تحت عنوان سرتراشی یا پَر کندن مرغ. سرتراشی یا همان سلمانی که امروزه به آن پیرایشگری گفته می شود، نمادی است از یک قضیه باطنی. مو و پَر نماد کثرت است. سالک در موقفی باید کثرت را از خود بزداید. سرتراشی نماد کثرت زدایی است. مرغ جان آنگاه به پرواز در می آید که پَرهای خود را کنده باشد! پروازی است بی پَر! این یعنی تعلقی به جهان کثرت نداشته باشد. در پایان حج نیز سر را می تراشند. تو گویی سالک از تاریکی‌های کثرت گذر کرده است. او اکنون آمادهٔ ملاقات با “واحد” است. واحدی که بر فراز هر کثرت است. آن مو دوباره می روید اما دگر آن کثرت قبلی نیست. خود نمادی از واحد گشته است. سلمانی در آیینِ فتوت، مرام دارد. فتوت نامهٔ خاص دارد. آن اشاره به یک شغل نیست، اشاره به مرحله‌ای از گذر و گذراندن است. سلمان فارسی از جمله کارهای باطنی‌اش سلمانی بود. به همین معروف بود. می دانست که با کثرت چکار کند. ای دوست! گذر از کثرت، تسخیر کثرت است.

مسعود ریاعی