“از اسماء به صفات و از آنجا به ذات برو”!

– اسماء خدا بسیار است اما قرآن به سالکان طریقش فرمان می دهد که خدا را با اسماء نیکش بخوانند؛ “وَ لله الاَسماءُ الحُسنیٰ فَادعُوهُ بِها”. چه اسماء نیک رهایی بخش اند. آرامش می آورند و راه خروج از غوغای کثرت را هموار می کنند. اسمائی همچون شدیدُالعِقاب و شدیدُالعذاب و منتقم و مُضِلّ و مُذِلّ و امثالهم از اسماءالله هستند اما از اسماء الحُسنیٰ نیستند. اسماء الحُسنیٰ همچنانکه پیامبر(ص) فرموده اند ۹۹ اسم اند. یک سالک فرهیخته با رعایت احترام و تواضع از تمامی اسماء الله به اسماء الحُسنیٰ هجرت می کند. او در ابتدای سفرش رو سوی بهشت اسماء نیک دارد. این اولین مرحله از ارتقاء شعور است. سپس با ادامهٔ عروجش از این اسماء نیز عبور کرده و صفات ذات را در می یابد. صفاتی همچون حیات و دانایی و توانایی و شنوایی و بینایی و کلام مطلق را. اما اینجا نیز پایان کار نیست. او هنوز مسافر است. پس سفرش را بسوی ذات احد واحد آغاز و یا به تعبیری قرآنی سیر “فِی الله” اش را پی می گیرد. “وَ جاهِدُوا فِی الله حَقَّ جِهادِهِ هُوَ اجْتَبَاکُم”! این یعنی سالک فرهیخته به یگانگی می رود. یگانه ای که فراتر از هر اسم و صفت است. و یادت باشد که بهشت سالک، بهشت یگانگی است. کیفیتی که فراتر از ادراک هر ذهنی است. و تو اینگونه به ۱۰۰ می رسی! به “ق” (قاف)!

مسعود ریاعی