نکات قرآنی 636

“وَ اِلَی عادِِ اَخاهُم هُوداً”
(و بسوی قوم عاد “برادرشان” هود را فرستادیم)!

☆ دقت کن! این کلمه “اَخاهُم” این “برادرشان” در این آیه به چه معناست؟! به چه اشاره دارد؟! آیا به برادر نَسَبی اشاره دارد؟! اینطور نمی نماید زیرا یک نفر نمی تواند بردار همه ی قوم باشد! آیا به بردار دینی اشاره دارد؟! این نیز صحیح نمی نماید زیرا آن قوم هنوز دین را نپذیرفته اند! ای دوست، خطاب “اَخا” یک واژه ی کلیدی قرآن است که به اهل فتوّت و جوانمردی اشاره دارد. هود، جوانمرد آن قوم است. آن قوم، او را به فتوّت و جوانمردی می شناسند. و خداوند یک جوانمرد اهل فتوّت از خودشان را به پیامبری مبعوث کرده است نه یک عالِم و عابد و زاهد متعارف را. دریاب نکته را! همچنین است در باره ی قوم ثمود؛ “وَ اِلَی ثَمُودَ اَخاهُم صالِحَاً”. و همچنین است در باره اهالی شهر مَدیَن؛ “وَ اِلَی مَدیَنَ اَخاهُم شُعَیباً”! این “اَخا”، این خطاب “برادر”، نماد جوانمردی و فتوّت است. در علوم باطنی واژه های “اَخُو” و “اَخِی” و “اُخُوَّة”، آن هم در دوره های مختلف، به همین معنا و مفهوم بوده است. آن اشاره به یک کیفیتِ روحی شگفت و اسراری و کاربردی است. اصلاً خودِ ابراهیم خلیل(ع) سر سلسله ی اهل فتوّت و جوانمردان است. زیرا امر رسالت، خصلت جوانمردی می طلبد. کار هر کسی نیست. ایثار و از خودگذشتگی می خواهد. شور و عشق به نجات دیگران را خواهان است. خطاب “اَخا” اشاره به چنین کسی است. کسی که ذاتاً برخوردار از روحیه جوانمردی و مروّت است. انجام رسالات الهی کار انسانهای خشن و متعصب و ناشکیبا نیست. آنها نمی توانند با خلق خدا رابطه ای دوستانه بر قرار کنند. آنها بیشتر فراری می دهند تا جذب! این مهم، اهل فتوّت می خواهد. اهل مدارا و گذشت می طلبد. و این شاهکار خداست که در میان این همه مدعیان علم و زهد و عبودیت، او جوانمردان اهل فتوّت را به رسالت خویش بر می گزیند. زیرا نیک می داند اگر قومی جوانمردِ راستکار و قابل اعتماد خویش را به رسالت الهی نپذیرد، به طریق اولیٰ هیچ کس دیگر را هم نخواهد پذیرفت.

بر گرفته از مجموعه نکات قرآنی
مسعود ریاعی