“نَفْس ات را رو به پایین هدایت کن”!

– برای اینکه رو به بالا روی، باید پیش از آن رو به پایین آمده باشی. راه بالا، از پایین می گذرد. از مسیر تواضع! سیر تکاملی نفس، رو به پایین است. چه نفس ابتدا ناری است، سرکش و آتشین است. متکبرانه قصد بالا را دارد و این همان نفس امّاره است. همان نفس شیطانی است که هرگز حاضر به سجده نیست. اما چون به اصلاح خود قیام کنی و مرتبه ای پایین تر بیایی، نفس هوایی می شوی، نفس لوّامه می گردی. وجدانت بیدار می شود. و چون با سلوک پیگیرت، باز پایین تر بیایی، نفس مائی می شوی، به نرمی و لطافت آب، نفس مُلهمه می گردی و آگاهیِ آرامش بخش سراغت می آید. و آن گاه که پایین تر روی، آنگونه که سراپای وجودت تواضع گردد، خاکی می شوی. ترابی می گردی. نفس مطمئنه ای. و اینجاست که لایق سجده ی ملائکه گشته ای. تو با پایین آمدن، بالا رفته ای! دریاب نکته را! ای دوست، به پایین پایت بنگر! چشمه آنجاست! درست زیر پایت!

مسعود ریاعی