علم در حال، علمی زنده و کامل است

* تنها علمِ کامل، علم در “حال” است. علمی است که آن به آن و روز به روز بر سالک فرو می ریزد. علمی است که با اتصال به مرکزیت هستی ایجاد می شود. اگر کسی از این علم بی بهره باشد حتی اگر تمام کتابهای عالَم را خوانده و حفظ کرده باشد، او علمش ناقص است. ناکامل است. تنها علم در “حال” علمی زنده و پویا و کاربردی است و تمامیت را شامل است. زیرا روح سالک در این کیفیت به منبع اصلی حیات و آگاهی متصل است. در حدیثی طولانی از امام صادق(ع) که هم در کافی ج ۱ ص ۲۳۸ و هم در بصائر الدرجات ص ۱۳۵ آمده، به این مهم به وضوح تصریح شده است. مضمون این حدیث شریف خلاصه وار چنین است؛ ابو بصیر که از اصحاب خاص ایشان است می پرسد؛ آیا این درست است که می گویند رسول خدا(ص) دری از علم به علی (ع) آموخت که هزار در از آن گشوده می شود؟! ایشان ضمن تایید فرمودند؛ آری این علم است اما نه آن علم کامل! و در ادامه فرمودند؛ چیزی در دست ماست به نام صحیفه “جامعه” که در آن همه ی چیزهایی که مردمان بدان محتاج اند وجود دارد. ابوبصیر می گوید؛ آیا این علم است؟! و ایشان دوباره می فرمایند؛ این علم است اما نه آن علم کامل! سپس ادامه می دهند که چیزی به نام “جفر” نیز پیش ماست که در آن علم انبیا و اوصیا و علم علمای گذشته بنی اسرائیل در آن است. ابوبصیر باز می پرسد که آیا این علم است؟! و ایشان پاسخ می دهند؛ این علم است اما نه آن علم کامل! سپس ادامه می دهند؛ که مصحف فاطمه(ع) نیز که مجموعه ای از آموزه های غیبی است، نزد ماست. ابو بصیر دوباره می پرسد، آیا این علم است؟! و امام پاسخ می دهند؛ این هم علم است اما نه آن علم کامل! سپس ادامه می دهند؛ همانا علم آنچه گذشته و علم آنچه تا قیامت خواهد شد نیز نزد ماست. ابوبصیر می گوید؛ بخدا قسم که دیگر این علم کامل است! و امام دوباره پاسخ می دهند که این هم علم است اما نه آن علم کامل! علم کامل آن است که پی در پی در هر شب و روز و آن به آن تا قیامت واقع می شود”!

ای دوست، علم کامل، علم در “حال” است. علمی است که آن به آن و به صورت زنده دریافت شدنی است. آن علمی است که چون باران هر روز و شب و نو به نو و تازه به تازه بر وجود سالک می بارد. علم در حال همان علم زنده و جاری است که با مراقبه حاصل می شود. خواندنی نیست، از جنس دفتر و کاغذ نیست، دریافت کردنی است! علم زنده ای است که تنها زندگان آن را دریافت می کنند و مردگان را بهره ای نیست. علم در حال را دریاب! زنده را دریاب و خود را از دانستگی های مرده و ناکارآمد رهایی بخش.