عالی و اعلی

فرعون “عالی” است. این را قرآن می‌گوید “إنً فرعونَ لَعالٍ”[1]. اتفاقاً با دو تأکید هم از این عالی بودن خبر می‌دهد. یکی “إنً” و دیگری “لام”. عالی، فوق العاده است. برتر است. از اسماءالله است. عین قدرت است. و آنکه از اسماءالله به او داده شود قدرتمند است و در آن شکی نیست. فرعون عالی هست اما “اعلی” نیست. برترین نیست. و داستان بر سر “اعلی” است نه بر سر عالی. کسی از اینکه او عالی است شکی ندارد. قرآن خود به این نکته اذعان دارد. اهل ذکر می‌دانند که این اسم قدرتمند نزد اوست. اما او اکنون ادعای اعلی دارد. “اَنا رَبُّکُمُ الاَعلَی”. و با این ادعا خود را وارد بازی خطرناکی کرده است. و خدا خوب می‌داند که اگر بخواهد نامش را از کسی بگیرد باید نامی برتر را به سراغش بفرستد. و آن “اعلی” است. اعلی نزد کیست؟! نزد موسی (ع) است. “اِنَّکَ اَنتَ الاَعلَی”[2]. پس تنها کسی که از پس فرعون بر می‌آید موسی است. زیرا برترین نزد اوست. هرچند خودش نمی‌داند. و از اینکه  نزد فرعون روانه شود، خوف دارد. اما خدا خوفش را به امن تبدیل می‌کند و میگوید؛ نترس! تو اعلی هستی. اسم اعلی نزد توست. “اِنَّکَ اَنتَ الاَعلَی”. اگر هر کس دیگر نزد فرعون روانه شود، شکست می‌خورد. زیرا از اسم اعلی خالی است. عالی “ارضی” است و اعلی “سماوی”. برای همین قرآن می‌گوید “لَعالٍ فِی الاَرضِ”[3]. و زمین نمی‌تواند به تکبر به آسمان دست درازی کند. زمین همسر آسمان است. نفقه‌اش را از او می‌ستاند. چشمش به نزولات اوست. اگر آن برکات نازل نشوند زمین می‌میرد. می‌خشکد و در تکبر خویش غرق می‌شود. کافیست اعلی به عالی زده شود. کار تمام است. عالی جذب اعلی می‌شود. فرعون دشارژ می‌شود و موسی قدرتمندتر. تمام حروف عالی، در اعلی موجود است. هم عدد هم هستند. اما اعلی ریشه در آسمان و نشان از او دارد. اَفعَلُ التَّفضِیل است. برتری اش محرز است. پس فرعون از قدرت می افتد و تنها چیزی که باقی می‌ماند بدن اوست بدون اسم عالی. یک بدن خشکیده که برای عبرت دیگران از آب بیرون کشیده می‌شود. موسی از این قواعد با خبر است. از خطر تکبر آگاه است. برای همین از متواضع‌ترین پیامبران خداست. انسان امروز تا دیر نشده باید دست از تکبر و منیّت بردارد. تسلیم حقیقت شود و بترسد از روزی که “اعلی” یی به سراغ فرعون وجودش بیاید و کار یکسره شود. تو نمی‌دانی آنکه با او روبرو می‌شوی کیست و تجلی کدام اسم است. همیشه همین طور بوده است. 

اسماءالله را نزد بندگان گرامی خدا بیابید. این اسماء تنها واژه ی صرف نیستند، زنده‌اند. آنها را نزد زندگان جستجو کنید. خدا این اسماء را به بندگان شایسته اش عطا می‌ کند. غافل نباش. قرآن “ذی الذکر” است و خدا ذکرش را بر هر که بخواهد نازل می‌کند. ببین یوسف (ع) چه می‌گوید، “انی حفیظ علیم”[4]. حفیظ و علیم نزد اوست. ببین به پیامبر(ص) چه می‌گوید، “رؤوف رحیم”[5] رؤوف و رحیم تویی. “رحمه للعالمین” تویی. به یحیی (ع) میگوید “سیّدا و حصورا”. به ابراهیم(ع) می‌گوید “حلیم”، “حنیف”، “خلیل”. به مسیح (ع) می‌گوید؛ کلمه الله، روح الله، و”محیی”. “اُحیِ الموتی بإذن الله”… قرآن را جستجو کن ببین این اسماء پر قدرت و با برکت به که إعطاء گشته و چگونه و کجا از آن بهره می‌برده‌اند. علم الأسماء را از قرآن بیاموز. که این نیز از الطاف دیگر قرآن است. هر ذکر کاربرد شگرف خود را دارد. کاربردها را دریاب. ببین، در کدام موقعیت، کدام کلمه ذکر شده است. کلید همان است.

[1] یونس- 83

[2] طه- 68

[3] یونس- 83

[4] یوسف- 55

[5] توبه- 128