“حکایت تاثیرات”

☆ استاد شاگردش را در بیابانی گفت: می دانی! انسان جز تحت تاثیرات عمل نمی کند. هر عمل او تحت تاثیر نیرویی است که بر او وارد می شود. او وقتی غذا می خورد که تحت تاثیر گرسنگی است. وقتی می نوشد که تحت تاثیر تشنگی است. وقتی محبت می کند که تحت تاثیر عواطف و احساسات است. وقتی فریاد می زند که تحت تاثیر ظلم است. وقتی به تفریح می رود که تحت تاثیر بی حوصلگی است. وقتی رابطه ی جنسی برقرار می کند که تحت تاثیر شهوت است. وقتی به جوش و خروش می آید که تحت تاثیر آرمان است. وقتی بسوی پاسخ می رود که تحت تاثیر سوال است. وقتی می خوابد که تحت تاثیر خستگی است. وقتی می گرید که تحت تاثیر حزن است … بالاخره هر کارش تحت تاثیر نیرویی مرئی یا نامرئی، شناخته یا ناشناخته است. حال سوال اساسی این است؛ آیا عملی وجود دارد که تحت تاثیر چیزی نباشد. آیا برای انسان چیزی به نام عمل آزاد که تحت تاثیر هیچ نیروی نباشد، وجود دارد؟!
و سکوت همه جا را فرا گرفت. شاگرد خاموش شد. خالی شد. چیزی برای گفتن نبود. و ناگاه روشن شد بی توضیح. و زندگی را دید بی حجاب.
و استاد گفت: همین است! “نه خواستن” و “نه نخواستن”، تنها قلمرو آزادی حقیقی همین است.

مسعود ریاعی