“حکیم مُتَأَلَّه”

☆ اگر در نظام اعتقادی ات، دنیا زده شوی و فقط عالَم محسوسات را قبول داشته باشی، به انحراف رفته ای. اگر رواناً به عالَم معقولاتِ بی شکل و مجرّداتِ دست نیافتنی فرو روی، باز اشتباه کرده ای. یک حکیم مُتَأَلَّه میان آن دو قرار دارد. میان این دو نگرش، عالَم واسط است. و جایگاه درست آدمی در این میانه است. او از یک سو در جهان معلولات قرار دارد و از سوی دیگر عالَم علل را ناظر است. او مترجمی میان عالَم محسوس و عالَم معقول است. از عالَم معقول می گیرد و با روانترین وجه، عالَم محسوس را سیراب می کند. حکیم مُتَألَّه یک پل ارتباطی است. او با وجودش دو عالَمی را که ظاهراً سنخیتی با هم ندارند، به یکدیگر متصل نموده و جریان هستی را متعادل می کند. حکیم مُتَأَلَه، بدنش در دنیا و قلبش مالامال از الوهیّت است.

مسعود ریاعی