‍ “حافظه در خدمت انسان، نه انسان در خدمت حافظه!”

برخی خیال کرده اند وقتی در مراقبه گفته می شود؛ سالک نباید در گذشته زندگی کند، آن به این معناست که نباید گذشته را بیاد داشته باشد! اینطور نیست، بلکه نکته آن است که نباید خود را در اختیار گذشته قرار دهد، نباید به آن استمرار بخشد، نباید بنده ی آن شود. حافظه وسیله ی خوبی است اگر در خدمت باشد، اما اگر بخواهد خدایی کند و با هجوم خاطرات، باعث تکرار تصمیمات گذشته شود، بدون شک تو را به اسارت گرفته است. برای یک سالک، این حافظه است که در خدمت اوست، نه او در خدمت حافظه! در خدمت حافظه بودن، معنای دیگرش شرطی شدگی است. حال آنکه انسان آزاد، کسی است که حافظه را به خدمت می گیرد.

مسعود ریاعی