“شرح حکمة الاشراق هِرَوی”

☆ “آنچه به این ضعیف بعد از تفحّص کلام حُکَما و عُلمای مُتوَرّع ربّانی و مشایخ صوفیه و کتب تفسیر و حدیث ظاهر شده است این است که نفوس کامل (انسانهای کامل) در “علم و عمل” اصلاً به صَیاصی انتقال نمی کند، و نفوس متوسطین در “علم و عمل” و نیز [نفوس] “کامل در علم دونَ العمل” (: عالِم بدون عمل) به صُوَر انسانیِ عالَم مثال که مظاهر آن اجرام افلاک است انتقال می کند و احتمال دارد که بعد از ادوار کثیره به عالَم نور انتقال بکند. و “کامل در علم دونَ العمل” اگر متوسط در فضیلت است نیز به زودی به افلاک انتقال می کند. و اگر به غایت رَدِیءُ الاخلاق (: بد کردار و زشت خو) است مدت مدید در صَیاصی حیوانات این عالَم تا عالَم مثال معذّب بوده، بعد از زوال هیئات ردیئه(: شکل ها و خلقیات پست) به عالَم افلاک انتقال کرده و به عالَم نور محض انتقال می کند. و نفوس “ناقصین در علم و عمل” اگر ایمان تقلیدی به وجود و وحدت حق تعالی و حقانیّت رُسُل و کتب او داشته است مدّت مدید در صیاصی حیوانات این عالَم تا عالَم مثال معذّب بوده بعد از مرور ادوار کثیره و زوال هیئات ردیئه به عالَم افلاک که مَظهر لذّات وَهمیّه و حسیّه جسمانی است انتقال می کند و ابداً در آن لذّات می مانَد؛ و اگر اصلاً ایمان با خود نبرده است نجات او از صیاصی حیوانات این عالَم تا عالَم مثال ممکن نیست.”
توضیح؛ [صَیاصی: محیط یا قالب دارای شکل و محدودیت، مثل قالب حیوانی و یا قوالب غیره]