“الشیطان الرجیم”
(شیطان رانده شده!)
☆ شیطان، متضاد خدا نیست. شیطان متضاد آدم است. خدا هیچ متضادی ندارد بلکه این جهان مادی است که با تضاد کار می کند و چرخش با تضاد می چرخد. هر ماده ای، پاد ماده ای(:ضد ماده) دارد. شیطان، پاد ماده ی آدم است. فیزیکدانان اختری می گویند که در هستی مقدار پاد ماده اندکی کمتر از ماده است و برای همین است که ماده ظهور دارد و دیدنی است اما پاد ماده چنین ظهوری ندارد و قابل رؤیت نیست. این تمثیلی بود برای بیان حقیقتی! ستیز میان شیطان نادیدنی و آدم دیدنی، پیکاری بر سر وجود و ظهور است. هر کدام که دیگری را مغلوب سازد، انرژی وجودی اش را از آنِ خود کرده است. به تعبیری در اختیارش گرفته است. این همچون یک عهدنامه است که در قرآن نیز بدان اشاره رفته؛ هم آنجا که شیطان سخن از فریب دادن و در اختیار گرفتن آدمیان می زند و خداوند نیز در جوابش مهلت و اجازه ای ضمنی به او می دهد البته با هشدار نسبت به عاقبتی ناخوشایند! عَلیٰ اَیِّ حالٍ این یک پیکار سرنوشت ساز است و ما همگی -چه بخواهیم چه نخواهیم- در وسط چنین معرکهٔ پر تضاد و تنشی به سر می بریم. به قول پیامبر اکرم(ص)؛ بدترین دشمن ما در دو پهلوی ما قرار دارد! فلذا هر کس باید گوهر خداداده ی وجودش را حفظ کرده، به سلامت بدارد، و لیاقت آدمیت اش را عملاً به اثبات رساند. سالک کامل کسی است که در این پیکار پیروز گشته است. همچنانکه پیامبر(ص) فرمودند؛ “من شیطان خود را رام و تسلیم کرده ام”. ای دوست، از آنجا که ضد هر چیزی با خود اوست. پس ضد آدم نیز، چیزی جدا نیست. با خود آدم است. همچنانکه در حدیث نبوی آمده است؛ “اَعدیٰ عَدّوکَ نَفسُکَ التَّی بَینَ جَنبَیکَ”! این نفس سرکش نادیدنی که همواره در دو جنب توست همان شیطان وجود است که باید در روند ماجراهای زندگی رام و مطیع حق گردد. ای دوست بدان که این نفس شیطانی پر وسوسه، هر که را مغلوب کند، هرگز قادر به مغلوب کردن “مُخلَصین” نیست؛ چه قرآن می فرماید؛ “اِلّا المُخلَصِین”! (جز رهایی یافتگان= پاکان خلاص شده= رهیدگان از تعلقات مادی و معنوی)! مُخلَصِین را دریاب.
بر گرفته از مجموعه نکات قرآنی
مسعود ریاعی