☆ کیمیاگری باطنی بر خلاف آنچه که برخی تصور کرده اند صرفاً یک مبحث روانی نیست. بلکه واقعیتی است که فرمول ها و ترفندهای خاص خود را دارد. کیمیاگری باطنی استحاله ی نفس به واسطه ی اکسیری روحانی است. اکسیری واقعی و از جنس وجود که خودیت آدمی را از قیود بشری -که در زندگی دنیوی دچارش شده- رها ساخته و آن را به تمثیل همچون طلای ناب و بی غل و غش می نماید. در این روند، اساتید کیمیاگری باطنی گاه ماجراهایی برای سالکان طریقت می آفرینند که هر کدام از این ماجراها همچون کوره ای ذوب کننده عمل می کنند. با هر کوره و در هر نوبت، زوائد و ناخالصی هایی باید از وجود سالک زدوده شده و از بین بروند تا نفس او چون گوهری یگانه از صدف جسمانیت بر آید و بالفعل گردد. وجود اکسیر روحانی و زنده ای که برخی به آن حجرالفلاسفه گویند و برخی انسان کامل، از ضروریات چنین استحاله ای است. در کیمیاگری باطنی اصطلاحی است به نام بلوری شدن؛ و آن خلوص و شفافیت نفس -یا خودیت انسان- است همانطور که خدا آفریده است. همه ی حکایت بر سر همین خلوص یا بلوری شدن است. زیرا این وضعیت اصلی آدمی است و تنها در این وضعیت است که تبدیل به خودِ واقعی شده، و آینه ی تمام نمای هستی می گردد. هر وضعیت دیگری جز این، ریاکارانه و جعلی است. پس به ماجراهای سالکانه سلام کن و از آنها نترس.
مسعود ریاعی
