در قرآن فقط خدای بخشنده و مهربان سخن نمی گوید. بسیاری دیگر نیز از جمله اسماء و ملائکه و ابلیس و اجنه و کفار و مشرکین و منافقین و اصحاب نار و اصحاب… سخن می گویند. آیا تو باید حرف همه را اطاعت کنی و پیروی شان نمایی؟! معلوم است که نه! تو باید پیرو خدای رحمن و رحیم باشی. پس اگر پیرو “بسم الله الرحمن الرحیم” هستی باید هشیارانه بگردی و کلام خود خدای بخشنده و مهربان را بیابی. هر جمله ای در قرآن که سخن او نیست. و اتفاقاً سخنان مستقیم خودِ او حجم اندکی از قرآن را شامل است. اگر توانستی فقط جملات خود او را استخراج کنی، قرآن پژوهی فهیم و فرزانه ای. یک سالک به تمام معنایی. و الّا به دریایی افتاده ای که جز خودش کس نتواند تو را نجات بخشد. پس در فهم آیات قرآن دقت کن، ببین این جمله فاعلش مشخص و بارز است یا نیست. و اگر نیست -که بسیاری از جملات فاعلش مشخص نیست- فاعل و گوینده را از نوع جمله اش بشناس. تو فقط می توانی پیرو ربّ خویش باشی. “وَاعبُد رَبَّک” (ربّ خودت را بنده باش)! ای دوست، هر جمله را نمی توان به خدای بخشنده و مهربان نسبت داد. بدان، سالک قرآنی کسی است که توانایی استخراج کلام خود خدا در قرآن را همچون موهبتی الهی دریافته، و عاشقانه پیرو خدای رحمن و رحیم گشته است.
مسعود ریاعی