هر “حکمت عملی”، حکمت علمی نیز در پی دارد. اما هر “حکمت علمی” لزوماً حکمت عملی به بار نمی آورد. به عبارتی ساده تر؛ وقتی به راه سلوک عملاً وارد شوی، آگاهی های متناسب با هر مرحله را نیز دریافت می کنی. زیرا در راه عمل، علم نهفته است. حال آنکه اگر صرفاً به حفظیات و خواندن و تفکر اشتغال داشته باشی، از حکمت عملی که همان کارآمدی است بی نصیب خواهی بود. مضافاً اینکه هر آنچه دانسته ای وبال گردن است. بدان؛ بسیاری بحث های حکمت اشراق را خوانده و حتی تدریس کرده اند لکن قادر به انجام حتی درصد ناچیزی از توانمندیهای عملی حکمای بزرگ اشراقی نیستند. چه دانستن مبحث نور و مراتبش یک چیز است، و دریافت نور و کارکرد حکیمانه با آن چیز دیگریست.
مسعود ریاعی