امام علی (ع):
☆ در زمان حیات رسول خدا (ص) بر او دروغ می بستند تا آنجا که حضرت برخاست و فرمود: “ای مردم! بر من دروغ بسیار بسته اند، آن کس که بر من از روی عمد دروغی بندد، جایگاهش در آتش باد.” پس از درگذشت رسول خدا که رحمت و درود خدا بر او و آلش باد، همچنان دروغ می بستند. بدان که چهار گروه و دسته و نفرند که نقل حدیث می کنند و نوع پنجمی در کار نیست:
• فردی منافق که تظاهر به ایمان و اسلام می کند و پروا و باکی ندارد که بر رسول خدا (ص) از روی عمد دروغ بندد…
• فردی که از رسول خدا چیزی را شنیده ولی به گونه ی درست، آن را به خاطر نسپرده و نفهمیده، و پندارش را روایت می کند… اگر مسلمانان بدانند که او از روی پندار، حدیث می خواند، از او نمی پذیرند. و اگر خودش هم بداند که خیالاتی شده آن را رد می کند.
• فردی که چیزی را از رسول خدا (ص) شنیده که حضرتش به آن فرمان داده و لکن بعداً از آن نهی فرموده، در حالیکه این فرد، از نهی رسول خدا با خبر نیست. و یا بالعکس، حضرتش از چیزی نهی فرموده، و بعداً به آن امر نموده و این شخص خبر ندارد. یعنی منسوخ را حفظ کرده و ناسخ را خبر ندارد. اگر بداند که آنچه به خاطر سپرده، منسوخ است، آن را رد می کند، و مسلمانان نیز اگر آن حدیث را بشنوند و بدانند که حدیث منسوخ است، آن را رد می کنند.
• چهارمین، فردی است که بر خدا و رسولش از روی دشمنی دروغی نمی بندد، فردی خداترس است و حرمت رسول خدا را نگه می دارد و دچار وهم و خیال هم نشده است بلکه آنچه را شنیده به گونه ی درست آن را به خاطر سپرده و آن را همانگونه که شنیده نقل می کند و در آن کم و زیادی نمی نماید، ناسخ را در خاطر دارد و منسوخ را رد کرده و تنها به ناسخ عمل می نماید.
تُحَفُ العُقُول ص ۱۳۱