☆ شک را میتوان بر دو گونه تقسیم کرد؛ یکی شکی است که باعث تحرّک و پویایی تو می شود. باعث می شود که برای کشف حقیقت به بررسی و تکاپو بیفتی، و این شک، خیر است. و شک دیگر شکاکیّت بی تحرّک است. شکی است که خمودگی و افسردگی و بلا تکلیفی به بار می آورد. اکثر مردمان گرفتار شکاکیّت بی تحرّک اند. شک دارند اما در تکاپوی رفع آن نیستند. پس همواره در آن می مانند و خلاصی نخواهند داشت. چنین شکی یک بیماری خطرناک است. خورنده ی زندگی و مرگ خاموش است. ای دوست، شک اول، بیدارکننده است و شک دوم، خواب کننده.
مسعود ریاعی