یک سالک نباید و نمی تواند در وجودش “نفرت” داشته باشد. “نفرت” داشتن، یعنی حضور داشتن در لجنزاری عَفِن. وقتی از کسی یا چیزی نفرت داشته باشی این تویی که آلوده شده ای. این تویی که خود را به دست خود مسموم کرده ای و در تضاد گرفتار آمده ای. نفرت، آلوده کننده است، کم و زیاد و بالا و پایین هم ندارد. وجود متعالی، وجودی خالی از نفرت است. برخی تصور کرده اند آن “برائت” که در قرآن و احادیث شریفه وارد آمده، به معنای نفرت داشتن است. ابداً اینطور نیست. چنین برداشتی یک تحریف بزرگ است. آن “برائت” به معنای دوری گزیدن است و خود را آلوده به غیر نکردن است. و دوری گزیدنِ از چیزی، غیر از نفرت داشتن از آن است. تو در سلوک ات، از شهوات دوری می گزینی، اما از شهوت که نفرت نداری. بلکه مرحله ی شهوت پرستی را پشت سر گذارده ای. تو از جهان مادی که نفرت نداری، بلکه از آن عبور کرده ای. تو از پول و قدرت که نفرت نداری، بلکه وابستگی و دلبستگی به آنها را از روح و جانت جراحی کرده، به دور انداخته ای. گذشتن، دوری گزیدن، به معنای نفرت و نفرت طلبی نیست، آن یک کیفیت باطنی است، یک رهایی از غیر است، یک عروج از مرحله ای به مرحله ای والاتر از حیات و آگاهی است. آنها که در وجودشان کوچکترین نفرتی هست، و آن را با مفهوم “برائت” اشتباه گرفته اند، خود در اشتباه محض اند و بدون شک نمی توانند سالک حق تعالی باشند. این محال است. زیرا حق تعالی، خود منبع عشق و محبت لایزال است. هیچکس نمی تواند با وجود نفرت، وصل به این پاکیِ مطلق، گردد و یگانگی را تجربه کند. زیرا آن ساحت مقدس، کمترین آلودگی و خشونت را به ذاتِ پاکِ خود راه نمی دهد. آنها که به هر توجیه و بهانه، به نفرت داشتن از مخلوقات خداوند دامن می زنند و تخم آن را در قلبهای ناآگاهان می کارند و توسعه می دهند، قطعاً و بلاشک از ذات قُدّوس رحمن و رحیم دور اند و از حقیقت هستی بی بهره اند.
مسعود ریاعی
