تا چندی پیش اگر گفته می شد که ارواح آگاه و آشنا، صرف نظر از بُعد زمان و مکان، میتوانند با یکدیگر ارتباطی زنده داشته باشند، آن را چیزی جز خرافات نمی پنداشتند. امروزه می گویند طبق نظریه ی کوانتومی، میان ذراتی که حداقل یکبار با یکدیگر هم کنش داشته باشند، نوعی ارتباط اسرار آمیز درونی بر قرار می شود، به گونه ای که اگر ویژگی های کوانتومی یکی از این ذرات را تغییر دهیم، مابقی آنها، صرف نظر از اینکه در چه فاصله ای از ذره ی اول قرار گرفته اند – چه یک متر، چه میلیاردها سال نوری – بِلافاصله و به طور آنی از این تغییر تاثیر می پذیرند! حتی برخی از فیزیکدانان جلوتر رفته و معتقدند که این ارتباط آنی و درونیِ اسرار آمیز، نه تنها در فواصل مکانی، بلکه حتی بین لحظات مختلف در بُعد زمان، میان گذشته و آینده نیز عمل می کند!
مسعود ریاعی