حریّت (آزادگی) و عبودیّت (بندگی) از نگاه آسمان، به یک معنا و مفهوم اند. یک آزاده همان عبد است، و یک عبد همان آزاده است. اینها دو روی یک سکه اند. بندگیِ “مطلق”، حریّت می آورد. این بدان معناست که اگر کسی ادعای بندگی داشته باشد ولی از او بویی از آزادگی و حریّت بر نخیزد، بندگیِ اش صرفاً یک ادعاست. زیرا آن که بنده ی مطلق است، یعنی از بندگیِ هر چیز دیگری دست شسته است، یعنی از اسارت شان خارج گشته است. آزاد است. چنین کسی از بندِ “ماسِوَی الله” رهاست. اگر روزی چنین کسی را دیدی، او همان کسی است که “عبد” است.
مسعود ریاعی