وقتی ما تصمیم می گیریم کاری انجام دهیم، می پنداریم این خود ماییم که تصمیم گرفته ایم. اما در واقع اینطور نیست، ما در اغلب موارد، تحت تاثیرات، دست به عمل می زنیم. مثلاً وقتی نیازمندیم بدنبال چیزی و کاری می رویم، وقتی گرسنه ایم بسوی غذا کشیده می شویم، وقتی سرد یا گرم مان است ضدش را طالبیم، وقتی سؤالی می آید بدنبال جواب می گردیم، و …، حال سؤال این است آیا تصمیمی وجود دارد که تحت هیچ تاثیری نباشد و از وجودِ خودمان بر خیزد؟! آیا تصمیمی وجود دارد که صرفاً واکنش به چیزی نباشد؟! آیا تصمیمی وجود دارد که خالی از هر گونه انگیزه و خواهش باشد؟! آیا انسان میتواند در کیفیتی بسر برَد که تحت تاثیر هیچ عاملی عمل نکند؟! جوابم به سالکان این است، بلی. هنر سلوک همین است که آدمی را به چنین کیفیتی برساند. و آن این است؛ به “سکوت” فرو رو، تصمیم بگیر که تصمیمی نگیری، “بی عملی” سالکانه را تمرین کن. این “خاموشی”، همان مردن قبل از مرگ است که بزرگان از آن بسیار گفته اند. آن یک تسلیم همه جانبه به جریان هستی است. چون گِلی در دستان کوزه گر بودن و چون مُرده ای به دست غسّال رفتن است. و این عالَمی است که هر کس شجاعت ورود به آن را ندارد. نوعی پریدن به ناشناخته است و چنین پریدنی، سالک جان بر کف می خواهد. زیرا ذهن از همان ابتدا به آه و فغان و اعتراض و مُحاجّه می افتد و چنین تصمیمی را عین جنون می نامد. تعجبی ندارد، چه ذهنِ پیشین با چنین تصمیمی مرگ خویش را نظاره گر خواهد بود.
مسعود ریاعی