سالکان واصل، همانها که به بصیرت رسیده اند، انسانها را تنها به شکل بدن های به ظاهر انسانی شان نمی بینند، بلکه آنها را به شکل آرزوها، رنج ها و نگرانی هایشان مشاهده می کنند. به بیانی دیگر، انسانها به شکل باطنیات شان دیده می شوند. چنانکه گفته اند؛ انسانهای خوب و بامحبت، قانع و بی آزار، همچون پرتوی یک انرژی نورانی و لطیف، زیبایند، و بالعکس انسانهای شرور، طماع و حیله گر، به شکل حیوان درونی شان، کریه و کِدِر دیده می شوند. اینکه پیامبر(ص) فرمود؛ “[از تیزبینی اهل ایمان بر حذر باشید که او با نور خدا می بیند!]” مطلبی کاملاً جدی، عملی و واقعی است، نه تشبیهی ادبی. زیرا آنکه اِذن دیدن با “نور خدا” را دارد، نه فقط توانا به دیدن ظاهر، بلکه می تواند پنهان ترین زوایای باطن را مشاهده کند. البته این توانایی مراتب دارد. در یوگای پتنجلی نیز به یک قوه ی نورانی در نفس آدمی تحت عنوان “پراورتی” اشاره شده که یوگی به واسطه ی آن قادر است اشیاء و موضوعات پنهان یا مبهم را ببیند. روزی که به قول قرآن “یَومَ تُبلَی السَّرائِر” شود، یعنی اسرار آشکار گردند، چهره های حقیقی نمایان خواهند شد و مردمان، خود شکل های گونه گون بر اساس باطنیات شان را خواهند دید. بی پرده بگویم؛ تنها کسی کاملاً شکل انسانی الهی دارد، که ظاهر و باطنش، واحد و در عین حال متعالی است. چنین کسی از اوصاف رذیله و بازدارنده ی بشری گذشته و به شکل اصیل، زیبا و الهی اش دست یافته است.
مسعود ریاعی
