جهانی که در آن به سر می بریم دو لایه دارد؛ لایه ی بیرونی که ظاهری از تمدن دارد و لایه ی درونی که هنوز وحشی و ابتدایی است. از منظر لایه ی درونی، انسان امروز همان انسان هزاره های پیشین است. او نه تنها رشدی نداشته بلکه به قهقرا رفته است. پیشرفته ترین امکانات را در اختیار دارد، اما طمع، همان طمع، خشونت همان خشونت، و تحقیر و تجاوز و حماقت همان است که در قدیم بوده است، منتها اینبار آراسته به شیوه های مدرن تر و سهل الوصول تر. او امروزه با درونی تاریکتر، در بیرونی رنگارنگ تر زندگی می کند. اکنون نکته حیاتی این است؛ اگر مردمان جهان، این لایه درونی را که باطن نام دارد، به اصلاحش همت نگمارند، پیشرفت های لایه بیرونی هر چه بیشتر شود، نه تنها نجات بخش نخواهد بود بلکه روز به روز بر تاریکی و شومی سرنوشت بشر خواهد افزود.
مسعود ریاعی