آزادی چیزی نیست که سالک در پایان راه به آن رسد، بلکه باید از همان ابتدای راه با او باشد. زیرا راه سلوک با آزادی طی شدنی است. آزادی غایت آن نیست، ابتدای آن است. اگر تو ذهنی بسته داشته باشی، اگر پیشاپیش قضاوت هایت را کرده باشی و برداشت هایت را داشته باشی، چه سلوکی، چه حرکتی، به کجا؟! ابتدای سلوک، رهایی از برزخ دانستگی هاست، خلاصی از شرطی شدگی هاست. جز این باشد، سلوک یک توهّم است و هیچ حرکتی برای دریافت حقیقت صورت نگرفته است.
مسعود ریاعی